Przeczytać Afrykę: Libia. „The Slave Yards” Najwy Bin Shatwan

Libia, kraj położony w Afryce Północnej, ze stolicą w Trypolisie, jedno z państw regionu zwanego Maghrebem. To szesnasty co do wielkości kraj świata, 90% którego stanowi Sahara. Libia jest bogata w ropę naftową, która dostarcza większość dochodu narodowego, będącego jednym z najwyższych w całej Afryce. Większość populacji to Arabowie, dominującym wyznaniem jest Islam, a oficjalnym językiem – arabski.

Współczesna historia Libii nie należy do najłatwiejszych. W roku 1969 w wyniku zamachu stanu władzę w kraju przejął Mu’ammar al-Kaddafi, proklamując utworzenie Libijskiej Republiki Arabskiej, a praktycznie sprawując władzę autorytarną. Jego polityka doprowadziła do pogorszenia stosunków Libii z większością zachodnich państw i do nałożenia na Libię wielu ograniczeń i sankcji gospodarczych. Kaddafi sprawował władzę w kraju przez ponad 40 lat – do roku 2011, kiedy został obalony w wyniku antyrządowych protestów, które przekształciły się w regularną wojnę domową. Konflikt wewnętrzny nie przestawał eskalować i doprowadził do wybuchu kolejnych zamieszek w roku 2014. Chaos i niestabilność polityczna dominują w Libii do dziś.

Najwa Binshatwan to libijska pisarka i wykładowczyni akademicka, autorka trzech powieści: The Horses’ Hair, Orange Content oraz The Slave Yards. Urodziła się w roku 1979 w mieście Adżadabija na północy Libii. Studia magisterskie ukończyła na Uniwersytecie w Bengazi, a następnie zrobiła doktorat na Uniwersytecie Rzymskim La Sapienza. Tematem jej pracy doktorskiej była historia handlu niewolnikami w Libii.

Powieść The Slave Yards również dotyka kwestii niewolnictwa w Libii. Akcja powieści osadzona jest w mieście Bengazi pod koniec dziewiętnastego wieku. To historia kobiety imieniem Atiqa, córki niewolnicy i jej białego właściciela. Główną bohaterkę poznajemy już jako dorosłą kobietę, szczęśliwą mężatkę i matkę dwójki dzieci. Pewnego dnia do życia głównej bohaterki niespodziewanie wkracza jej kuzyn – Ali – o istnieniu którego nie miała dotychczas pojęcia. Ali wyjawia dramatyczne fakty dotyczące rodziców Atiqi, które wstrząsają fundamentami świata młodej kobiety i zmuszają ją do zakwestionowania wszystkiego, co sądziła, że wie o własnym pochodzeniu i tożsamości. Atiqa i Ali stopniowo zaczynają się zaprzyjaźniać, dzieląc się historiami z dzieciństwa i opowieściami zasłyszanymi od starszych członków rodziny. I te opowieści właśnie w głównej mierze stanowią fabułę powieści.

The Slave Yards to obrazowa, mocna i momentami wstrząsająca książka, przedstawiająca wyjątkowo ciemny i ponury rozdział historii Libii. Niewolnictwo, rasizm, uprzedzenia, przemoc i bieda to główne składniki tego dramatu. Naprawdę ciężka i przytłaczająca lektura, pełna bólu, łez i krwi.